Syndrom DDA – na czym polega? Objawy

Syndrom DDA (Dorosłe Dzieci Alkoholików) to pojęcie, odnoszące się do zaburzeń zdrowia psychicznego, wynikających z dorastania w rodzinie, w której jeden lub oboje rodziców zmagało się z chorobą alkoholową. W obliczu alkoholizmu w domu cierpi cała rodzina, także dzieci, które często z tego powodu mają problemy w dorosłym życiu. Czym jest DDA i jak się objawia?

DDA – co to jest?

DDA to w dosłownym tłumaczeniu skrót od Dorosłe Dzieci Alkoholików, który odnosi się do osób zmagających się z zaburzeniami psychicznymi, wynikającymi z trudnego dzieciństwa, spędzonego w rodzinie, w której wystąpił problem alkoholowy. Warto wspomnieć, że nie u wszystkich osób, dorastających w takim otoczeniu, wystąpią objawy DDA. Szacuje się jednak, że dzieci alkoholików są bardziej narażone na problemy natury psychicznej, dlatego powstały dla nich specjalne grupy wsparcia.

Dzieci alkoholików bardzo często dorastają w środowisku, w którym panuje ciągły chaos. Nieprzewidziane zachowania rodziców sprawiają, że takie dzieci żyją w przewlekłym stresie i stałym uczuciu niepokoju i lęku. Zazwyczaj nie otrzymują odpowiedniej formy wsparcia od opiekunów, co wiążę się z poczuciem osamotnienia i zaniedbania. Ze względu na to, że wielokrotnie sami muszą zaspokajać swoje potrzeby, mogą pojawić się u nich problemy rozwojowe, które wpłyną na problemy w późniejszym życiu.

Rola dziecka w rodzinie alkoholowej

Według modelu terapeutycznego, dzieci alkoholików przyjmują w rodzinie określone role:

• – bohater: zazwyczaj jest to najstarsze lub najbardziej zaradne dziecko w rodzinie, które opiekuje się młodszym rodzeństwem, a często też matką (jeśli to ojciec jest alkoholikiem). W takim dziecku wykształca się bardzo silny system kontroli, który może przerodzić się w nadmierną chęć kontrolowania siebie i innych w dorosłym życiu;
• – kozioł ofiarny: dziecko żyje w przekonaniu, że jest kimś gorszym; rodzi się w nim silne poczucie winy;
• – maskotka lub błazen: dba, aby w domu nie było smutno; stara się na siłę rozładowywać napięcie poprzez żarty, czasem nieodpowiedzialne zachowanie;
• – cień: osoba wycofana i niepewna siebie, stara się być niewidzialna.

DDA – objawy

Wśród objawów DDA można wyróżnić szereg problemów i zaburzeń, pojawiających się w dorosłym życiu, między innymi:

• – trudności z zaufaniem, co przedkłada się na problemy w nawiązywaniu bliskich relacji;
• – nadmierne poczucie winy;
• – wycofanie społeczne;
• – niska samoocena;
• – zaniedbywanie własnych potrzeb;
• – nadmierna potrzeba kontroli;
• – trudności z podejmowaniem decyzji;
• – nieumiejętność wyrażania emocji;
• – tendencja do kłamania bez przyczyny;
• – poczucie osamotnienia;
• – wysoki samokrytycyzm;
• – problemy z odczuwaniem radości.

Syndrom DDA – leczenie

Trudne doświadczenia z przeszłości, będące wynikiem dorastania w rodzinie z problemem alkoholowym, często mają odzwierciedlenie w przyszłości. To prawda, że nie każde dziecko alkoholika będzie wymagało pomocy specjalistycznej, jednak takie osoby w większym stopniu narażone są na problemy natury psychicznej, niż osoby wychowujące się w rodzinach, gdzie takiego problemu nie było. Terapia DDA odbywa się zazwyczaj na zasadzie psychoterapii grupowej lub indywidualnej.

Indywidualnie dobrana psychoterapia pomoże dotrzeć do źródła problemu i ułatwi jego zrozumienie, co może pomóc w przezwyciężeniu trudności w funkcjonowaniu w dorosłym życiu. Dlatego w przypadku zaobserwowania u siebie objawów DDA, warto udać się na konsultację do specjalisty.